Afgelopen weken hebben alle partijen in de campagne hun ideaalbeeld van ons land geschetst. De ChristenUnie ging deze campagne in met de slogan ´kiezen voor wat écht telt´ en stelde onder andere op het gebied van asiel en migratie grote beleidswijzigingen voor. Nu de zetels verdeeld zijn en de formatie begint zullen er echter compromissen gesloten moeten worden. Vooruitblikkend hierop beloofde Gert-Jan Segers dat de prijs van onze idealen hoger wordt, want, zo stelde hij: ‘links heeft ons nodig, rechts zoekt onze hulp’.

Het huidige Europese en Nederlandse beleid op het gebied van asiel en migratie is bij uitstek het thema waar deze idealen in de afgelopen kabinetsperiode in het geding zijn gekomen. Kwetsbare vluchtelingen zitten tot op de dag van vandaag in erbarmelijke omstandigheden in vluchtelingenkampen aan de randen van ons continent. Denk hierbij aan de verslechtering van de situatie in kamp Moria na de brand in september. Ook in ons eigen land is er echter het nodige werk aan de winkel. Jarenlange structurele bezuinigen van de kabinetten Rutte op de IND hebben geleid tot grote achterstanden waardoor asielzoekers vaak schrijnend lang in onzekerheid moeten wachten op uitsluitsel over hun verblijf in Nederland. Dit zijn politieke keuzes, waar de ChristenUnie in de afgelopen jaren door kabinetsdeelname mede verantwoordelijk voor is geweest. Daar komt bij dat wanneer partijen als PVV, FvD en VVD zich hier de afgelopen weken fel over uitspraken, de ChristenUnie niet naar voren stapte met een eigen en humaner antwoord. Deze problematiek is veel te schrijnend om niet als prioriteit te noemen, juist daarom heeft dit thema een stevigere inzet van de partij nodig.

Eerlijk is eerlijk, de ChristenUnie-fractie heeft hard gevochten voor een rechtvaardiger asiel- en migratiebeleid in de afgelopen 4 jaar. Als het aan de rechtse meerderheid in de Tweede Kamer had gelegen was er geen kinderpardon gekomen en had Nederland geen opvang geboden aan de slachtoffers van de brand in het kamp Moria. Binnen het kabinet lieten VVD en CDA zich van hun lelijkste kant zien. In ruil voor de opvang kregen zij het voor elkaar dat de rechtsbijstand voor asielzoekers verder werd uitgekleed. Ook verdween de discretionaire bevoegdheid van de staatssecretaris om in bijzondere gevallen afgewezen asielzoekers toch een plaats in ons land te bieden. 

De eerder genoemde hogere prijs voor onze idealen moet dan ook merkbaar tot uiting komen in eventuele onderhandelingen op het gebied van asiel en migratie voor een nieuw kabinet. Dat in ieder geval de VVD en waarschijnlijk ook het CDA in dat nieuwe kabinet plaats zullen nemen, lijkt wel duidelijk. Met name de VVD heeft het bij monde van kamerlid Bente Becker over het ‘niet wagenwijd openzetten van de grenzen voor migranten’. Ook schetst de partij asiel als bedreiging voor ‘hardwerkende mensen die zich nog wel veilig moeten voelen in ons land’. Deze uitspraken staan voor een volledig ander beleid dat in hoge mate ten grondslag ligt aan die pijnlijke status quo. Ook het erbarmen vanuit het CDA klinkt veel te zacht. PerspectieF wil de ChristenUnie daarom scherp houden en pleit ervoor geen regeerakkoord te sluiten als er onder de streep geen humaner, barmhartiger en rechtvaardiger vluchtelingen- en asielbeleid wordt afgesproken. Maar ook als de ChristenUnie verder gaat als oppositiepartij mag het geen enkele mogelijkheid onbenut laten om te vechten voor de rechten van deze weerloze groep. Want, zoals de beginselverklaring van onze moederpartij ons leert: ‘wie recht zoekt, schuwt de confrontatie niet en schroomt niet kwaad aan de kaak te stellen’. 

Jens Mostert, Anne-Sophie van den Toren en Rik de Waard, politiek adviseurs bij PerspectieF.
Dit artikel verscheen op 23 maart 2021 in het Nederlands Dagblad.